Türkiye'de Elektrik Kaynaklı Yangınlar ve Güvenlik Çözümleri

3.4.2024

Yılmaz Özcan, Eaton Elektrik Ülke Müdürü

İstanbul İtfaiyesi’nin verilerine göre, içinde bulunduğumuz yılın Ocak-Kasım ayları arasında İstanbul’da tam 22.413 yangın meydana geldi. Cenevre Derneği, Risk ve Sigorta Ekonomisi tarafından paylaşılan verilere göre, Avrupa’da meydana gelen yangınların yaklaşık %25’ini elektrik arızası kaynaklı yangınlar oluşturuyor. Türkiye'de elektrik kaynaklı yangınlar, endüstriyel tesislerden evlere kadar geniş bir yelpazede ciddi güvenlik riskleri teşkil ediyor. Dolayısıyla, elektrik güvenliği konusunda doğru çözümlerin uygulanarak söz konusu riskleri en aza indirmek yüksek bir öneme sahiptir.

Elektrik kaynaklı yangın nedenleri arasında aşırı ısınma, kısa devre, aşırı yüklenme ve düşük kaliteli elektrik ekipmanları ile doğal afetler gibi faktörler bulunmaktadır. Bu potansiyel tehlikeler karşısında güvenliği artırmak ve riski azaltmak için çeşitli yöntemler kullanılabilir.

Elektrik Kaynaklı Yangınları Önlemek Kullanılabilecek Ürün Grupları

Bir yangının tetikleyicileri, termal veya elektrikli cihazlardan, sistemlerden bireysel uygulamaların bileşenlerine kadar uzanır. Evde bunlar genellikle buzdolabı, çamaşır makinesi veya televizyon gibi büyük cihazların yanı sıra saç maşası, su ısıtıcısı, ütü veya elektrikli süpürge gibi küçük cihazlardır. Bununla birlikte, elektrik kablolarındaki veya prizlerdeki arızalar da yangına neden olabilir. Bu soruna uygun bir çözüm bulmak için öncelikle bu yangınların kaynağını anlamak gerekir.

Elektrik kaynaklı yangınlar genellikle aniden meydana gelebilen ve insanlar için gizli bir tehlike oluşturabilen elektriksel ark hatalarından kaynaklanır. Bu nedenle ark arızalarını mümkün olan en kısa sürede tespit etmek özellikle önemlidir. Devre kesiciler gibi koruyucu cihazlar genellikle tüm ark hatalarını tespit edemez. Seri ve paralel ark hataları, ark hatası algılama teknolojisine sahip ark hatası algılama cihazları tarafından tespit edilebilmektedir.

Eaton'ın AFDD+ cihazı, hassas ark hatasını algılayabilme için bütünleşik işleme özelliğine sahip dijital teknolojiyi ve akım sinyallerinin akıllı şekilde değerlendirilmesini kullanır. AFDD+ ürünü, tesisattaki diğer yüksek frekanslı sinyallerin algılama yeteneklerine müdahale etmeyecek şekilde tasarlanmıştır.

Ark hatası koruma fonksiyonuna ek olarak, AFDD+, devre kesicinin ve kaçak akım koruma cihazının işlevlerini de tek bir cihazda birleştirerek ark hatalarına, kaçak akımlara, aşırı akımlara ve kısa devrelere karşı koruma sağlar. Dijital teknolojinin kullanımı sayesinde bu cihaz, ürün standartlarının gerektirdiğinden daha hassastır ve daha önce cihaz tarafından önlenen arıza türünü göstererek kolay sorun giderme sağlar. Eaton'ın AFDD+ ürünü uygun maliyetli, sağlam ve kurulumu kolay olup insanların güvenliğini artırmaya yardımcı olur.

Yıldırım Düşmesi de Yangınlara Neden Olabilir

Yıldırım düşmesi sonucu meydana gelebilecek yangınları ise ayrı bir kategoride değerlendirebiliriz. Yıldırım düşmesi olayı çok sık meydana gelmese de ormanlarda olduğu gibi konutlarda da yangın çıkmasına neden olabilirler ve bu açıdan bir risk taşımaktadırlar. Bir binaya yıldırım düştüğünde direkt veya dolaylı olarak elektrik tesisatına geçebilir. Bu olay normalin çok üzerinde bir enerji akışı yaşanmasına neden olur ve dolayısıyla elektrikli ekipmanda hasara ve hatta yangınlara bile neden olabilir. Yıldırımın bina yakınına düştüğü durumlarda dahi ekipmanın zarar görebileceğini söyleyebiliriz. Böyle bir durumda hasarın kendisi az olsa bile maddi zararı yüksek olabilir. Yıldırıma karşı koruma sağlamak üzere bina tesisatında Eaton’ın Tip III (D Sınıfı) parafudrları veya priz tipi Protection Box tipi parafudurları kullanılabilir. Bu parafudrlar, tesisatları anlık yıldırım darbelerine karşı korumaktadır.

Türkiye'deki elektrik kaynaklı yangınlar hem maddi kayıplara hem de can kayıplarına yol açabilen ciddi bir sorundur. Elektrik güvenliği konusunda kapsamlı çözümler kullanmak hem ev hem de iş yerlerini daha güvenli ortamlar haline getirecektir. Elektrik sistemlerinin doğru tasarımı, düzenli bakımı ve güvenilir ekipman kullanımı, yangın riskini azaltmada kritik öneme sahiptir.