Depremde Elektrik

1.3.2023

Yurttaş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Evren Yurttaş

6 Şubat 2023 tarihinde yaşamış olduğumuz büyük afetten dolayı kaybettiğimiz canlarımıza rahmet, kalanlarına sabır ve kolaylık diliyorum.

Deprem, insanoğlunun varoluşundan bugüne ürpererek beklediği, en son teknoloji ile bile sadece saniyeler öncesinden geleceği bilinen, tektonik hareketlerle 10-20 yıl içerisinde olacağı sadece tahmin edilebilen, yerkürenin katmanlarının kırılıp yer değiştirmesi ile oluşan sarsıntılar sonucu, bilinen en büyük doğal afetlerden biri…

Depremin doğal afet statüsü, artan şehirleşme, yüksek katlı yapılar ve nüfus ile her geçen gün derinleşmekte ve büyümektedir. İlk zamanlarda oluşan depremler, çok daha büyük bile olsalar, yapılar günümüzdeki gibi iç içe ve çok katlı olmadığından can kayıpları çok daha azdı.

Büyük afetlerin birçoğu can kaybına yol açmakta ve özellikle deprem gibi oluş zamanı yıllarla ifade edilerek hesaplanabilen afetlerin ortak özelliği elbette tedbirsizliğin felaketin boyutlarını büyütmesidir. 

Peki gelişen Dünya’da depremin etkilerini  azaltmak için alınan tedbirler yeterli mi?

Büyük afetler son yüzyılda bir felaketi daha birleştirerek hayatımıza risk faktörü olarak sokmuş durumda! 

İyi bir otomobil sürücüsünün düz yolda yetişmediği gibi, herkes yaptığı işin sonucunu şartlar zorlaştığında daha net görebiliyor. Bizde uzmanlığımız gereği afet sırasında oluşan elektrik kaynaklı yangınları inceleyelim ve bu sırada oluşabilecek riskleri ve tedbirleri konuşalım:

Deprem sırasında meydana gelen sarsıntılar sebebi ile bağlantı noktalarından kopma ve temas sorunlarına sebep olmakta ve yaşanabilecek faz-nötr-toprak temaslarıyla oluşan yüksek voltaj ve kısa devreler yapı içerisindeki cihazları yakarak yangına sabep olabilmektedir.

Depremin elektrik üzerindeki etkileri bu kadarla sınırlı kalmayıp, elektrik sistemlerindeki dalgalanma, kesinti ve cihaz yanmalarına bağlı olarak internet ve mobil iletişim sorunlarına da sebebiyet verebilmektedir.

Afet sırasında veya günlük hayatımızda yaşanabilecek elektrik dalgalanmalarının etkilerini, yıldırım ve trafo hataları dahil cihaz yanmalarını ve buna bağlı yangın riskini engellemek, yangın gibi ciddi sonuçlar doğurabilecek olası senaryoları engelleyerek felaketin hiç akla gelmeyen yönlerini yok etmek alınacak basit tedbirlerle mümkündür. 

Bu makaledeki ana amacımız, uzmanlık alanımız olan elektrik darbelerinin sistemde oluşturabileceği olumsuz sonuçları vatandaşlık bilinciyle hareket ederek, teknolojinin sadece bize dayatılan taraflarını uygulamak yerine, kabul görmüş inovasyonları felaket başımıza gelmeden önce uygulayabilmek ve toplumsal bir felaket olan deprem ve yangın hadiselerini hem kendimiz,hem de toplumun diğer öğeleri için daha az hasarla atlatılabilmesi için katkı sağlamaktır.

Her yönüyle elektrikli ve elektronik cihazlarımızı korumak, hem yangın felaketine hem de milli servet olarak değerlendirmemiz gereken cihazlarımız için yurtdışına giden paralarımıza, hem de çevre kirliliği ve karbon salınımına etkisi bakımından oldukça önemlidir.

3 Aralık 2003 tarihinde yayımlanan Elektrik İç Tesisleri Proje Hazırlama Yönetmeliğine göre, aşırı gerilim sönümleyici kullanımının projelerde zorunlu olduğunu, bu konunun yönetmelikle düzenlenmese bile toplumun bir gerçeği olduğunu unutmamalıyız.