Işık kirliliği deneyi: Sokak lambaları ne kadar kirlilik yaratıyor?
7.11.2020
ABD’nin Arizona eyaletinde, Tucson şehrinde 14 bin sokak lambası 10 gece boyunca saat 01.30’da karartılarak yapılan araştırma, gece gökyüzünü kirleten yapay ışığın ana kaynaklarını ortaya çıkardı.
Fizikçi Dr. Christopher Kyba’nın Lighting Research & Technology dergisinde yayımlanan “uzaydan ışık” deneyi, israf edilen yapay ışığın çoğunun aslında sokak lambalarından değil, gökyüzüne doğru bakan başka kaynaklardan geldiğini gösterdi.
Almanya’nın Potsdam kentinde çalışmalarını sürdüren Alman Yerbilimleri Araştırma Merkezi’nden Dr. Kyba BBC’ye verdiği demeçte, “İnsanların uyuduğu gece geç saatler, büyük bir enerji tasarrufu yapabileceğimiz zamanlandır” diye konuştu.
Dr. Kyba, reklam tabelalarının, projektörlerin, aydınlatılmış binaların, cephe aydınlatmalarının, otoparkların ve spor sahalarının ışık emisyonundan sorumlu tesisler olduğunu belirtti.
Bu çeşitliliğin durumu çözmeyi daha da zorlaştırdığını ifade eden Dr. Kyba açıklamasında, “Bu, geceleri hangi ışıkların ne kadar parlak yakılması gerektiğine karar vermek için herkesin bir araya gelmesi gerektiği anlamına geliyor” ifadelerini kullandı.
Daha önce çeşitli araştırmalar yapay ışığın uykuyu ve sağlığı ne denli etkilediğini ortaya çıkarmıştı.
Işık kirliliği sorununu çözmenin yolları hakkında aydınlatıcı bir TED konuşması yapan Virginia Üniversitesi'nden bir gökbilimci olan Prof. Kelsey Johnson ise konuya ilişkin BBC'ye "Uzaya giden ve kimseye bir faydası olmayan ışık için muazzam kaynakları israf ediyoruz" dedi.