İnsanların veya diğer canlıların yerine kendimizi koyabilmek ve onları anlayabilme becerisine empati diyoruz. Empati, karşımızdakine faydalı olduğu kadar kendimize de faydalı bir düşünsel tutumdur. Kısa süreçli bir düşünce işlemi olan empati, insanlarla anlaşmamızı sağlayacak ve hayatı kolaylaştıracaktır. Empati yapabilmek için karşımızdakinin hangi şartlar içinde bulunduğunu ve duygularının ne olduğunu hissetmek gerekir. Onun bulunduğu durumdan haberdar olduğumuz ve kendimizi onun yerinde hissettiğimiz an, onu anlayabiliriz.
Anlamaya çalıştığımız kişinin sözlerini tekrar etmek, onu eleştirmek, içerisinde bulunduğu şartları veya duygularını görmezden gelmek ve konuyu abartmak gibi konuşmalar, yanlış empati yaklaşımlarıdır. Bu hatalı yaklaşımlarla insanları anlayamayız, dolayısıyla onlarla anlaşamayız.
İnsanları anlayarak onların duygularına dokunmak, hayatı bilgece yaşamamızı, dost ve arkadaş kazanmamızı sağlar. Üstelik bu davranışlarımızla, doğru iletişim kurabilme konusunda çevremize bir model oluruz.
ABD’de geliri üst düzeyde olan iş adamları 1990 ile 1999 yılları arasında her yıl bir dernekte toplanıyorlardı. Dernek başkanı bu zengin kişilerden evsiz aileler için para toplamak istiyordu. Ama toplanan yardımlar, yılda sadece birkaç aileyi ev sahibi yapabiliyordu. Başkan, bu konuda yardım almak amacıyla bir psikolog danışman tutarak durumu anlatır. Danışman, hemen çalışmalara başlar ve iş adamlarının toplantı akşamına duygusal bir video hazırlar. Evsiz insanlara yardım istemeden hemen önce iş adamlarına bu videoyu izletir. Videodaki görüntüler bir önceki sene, evsiz bir aileye ev teslim edilirken çekilmişti. İzletilen kayıtta, aile sevinç içinde yeni evlerini gezerken, yedi yaşındaki kız çocukları kaybolur. Ve mutluluklarını bir anda unutarak, çocuklarını bulma telaşına düşerler. Sonunda kaybolan bu kız çocuğunu boş olan dairelerin birinde, bir köşede ağlarken bulurlar. Annesi ve babası merakla kızım ne oldu, neden ağlıyorsun? diye sorarlar. Küçük kız ağlayarak cevap verir; bugüne kadar arkadaşlarımı getirebileceğim güzel bir evimiz ve odam olmamıştı, şimdi hem böyle bir odam olduğu için, hem de diğer evi olmayan arkadaşlarım için ağlıyorum, diye cevap verir. Ve bu video iş adamlarına seyrettirilerek, paralarının nereye gittiği hatırlatılmış olur. Evsiz aileler için yardım istenir. O akşam toplanan yardım, önceki yıllarda toplanan yardımların tümünden beş kat daha fazla olur.
Bu olaydan şöyle bir sonuç çıkarabiliriz; insanlara, diğer insanların durumu ve hisleri anlatıldığında, dinleyenlerin duygularına dokunulduğunu anlamış olduk. Ve empati yaptırmanın, sonucu ne kadar etkilediğini öğrendik.
Gerçekten insanları anlamadan, empati yapmadan, gerçek bir uyum oluşturamazsınız. Uyum olmayan yerde ikna, anlaşma ve birlik olmaz.
Farklı ve zengin bakış açılarına sahip olanlar, kendilerini diğer canlıların yerine koyabildiği için tüm insanları anlayabilme yeteneğine sahip olurlar.
Karşımızdakini anlamak demek, onun gözleriyle kâinata bakmak ve onun duygularıyla olayları hissetmek demektir. Onu anladığımız an, kişisel hâkimiyetimiz artacaktır. Çünkü çoğu zaman diğerlerini anlamadığımız için onları haksız görür ve bu yüzden de onlara öfkelenip tartışırız.
Karşımdakinin bakış açısıyla hadiselere bakmak, onun dünyasını tanımaya neden olur. Kendi dünyamızı onun dünyası ile karşılaştırmak kendimizi de daha iyi tanımamıza yardımcı olur.
Empati, farkındalığı geliştirir, iletişimi kolaylaştırır, uyum ve iş birliğini artırır. Her iki tarafın kendisini iyi hissetmesini sağlar. Çünkü empati yapan ve yapılan her iki kişide duygu paylaşımından dolayı kendilerini yalnız hissetmezler.
Bence empati yapmak çevremizdeki insanlara içi boş iltifat etmekten daha güzel bir davranıştır.
Günlük hayatta empatiyi daha etkili kullanabilmek için, aşağıdaki empati kullanım haritasını dikkatli incelemenizi öneririm;
Kaynak:
E Kablo Elektrik Proje Satış Yöneticisi – Hakan Hündür