Elektrik Uçağın Artıları ve Eksileri
1.11.2023
İsmail DİNDAR
Em. Hava Kuvvetleri Müzesi Komutanı
Elektrikli Havacılık (e.Uçaklar)
1-Giriş
Elektrikli uçaklar havacılık teknolojisinde önemli yenilikleri temsil ediyor. Elektrikli uçakların (e.U) heyecan verici gelişimi "Üçüncü Havacılık Devrimi" olarak anılmaktadır.[1] Birinci Havacılık Devrimi; Wright kardeşlerin 12 saniye süren ve 37 m'lik ilk “Motorlu Uçuşu" oldu. (Resim1) İkinci Havacılık Devrimi ise; artan hız, performans ve menzili, düşük yakıt tüketimi, daha az bakım gerektirmesi, daha az gürültü seviyesi ve güvenilirliği ile yüksek uçuş irtifalarında, basınçlı kabinlerle, havadan kıtalararası ve okyanus ötesi uçuşlara da olanak sağlayan "Jet Motorlu” uçakların devrimi oldu. (Resim2) devrimin tetiklediği havacılık sektöründeki büyüme, daha fazla gürültü, hava kirliliği ve büyük karbon emisyonu sorunlarını da beraberinde getirdi. İşte tam da bu noktada; Elektrikli Uçakların (e.U) daha temiz, daha sessiz ve daha ekonomik çözümleri “Havacılıkta Üçüncü Devrim”i başlattı.
"Eğer büyük uçaklar için elektrikli tahrik gerçekten işe yararsa, bu, piston motorlu pervaneli uçaklardan jet motorlarına geçiş kadar büyük bir değişiklik olabilir.” Jim Felder, NASA uzay mühendisi[2]
2-Elektrikli Uçak Nedir? ve Nasıl Çalışır?
Elektrikli uçak, elektrikle çalışan motora sahip bir uçaktır. Bu uçaklar, Jet yakıtı yerine, genellikle dizüstü bilgisayarlarımıza, telefonlarımıza ve elektrikli arabalarımıza güç veren ve şarj edilebilir “lityum iyon piller” ve sıfır karbon emisyonlu “elektrik motorları"yla çalışır.
Elektrikle şarj edildiğinde, pil içindeki kimyasal reaksiyon lityumun elektronları serbest bırakmasına ve lityum iyonları oluşturmasına neden olur. Bunlar daha sonra pilin bir tarafından diğer tarafına (anottan katoda) doğru ilerler ve yol boyunca bağlı cihaza (elektrikli uçaklarda pervaneye) güç sağlar.
Bu kimyasal reaksiyon, tüm elektronlar katoda ulaşana kadar devam eder; bu noktada, kullanılan elektronları değiştirmek ve onları anoda göndermek için pilin harici bir elektrik kaynağı kullanılarak yeniden şarj edilmesi gerekir. (Resim4)
Piller, güneş enerjisi, kablosuz enerji iletimi, hidrojen yakıt hücreleri ve hatta hibrit, , kısmen elektrikli, kısmen yanmalı motor enerjisi ve şebeke elektriği dahil olmak üzere çeşitli yöntemler kullanılarak şarj edilebilir.
“Bundan 15 yıl sonra, menzili 1000 kilometreden az olan tüm uçuşların tamamen elektrikli olacağına inanıyoruz" Roei Ganzarski, Elektrikli uçak şirketi magniX CEO'su[3]
3-Elektrikli Uçakların Kısa Tarihi
Elektrikli uçuş tarihi şaşırtıcı derecede eskilere dayanıyor. 1885 yılında Gaston Tissandier, Siemens AG elektrik motoruyla çalışan küçük bir zeplin ile “elektrikli ilk uçuş”u gerçekleştirdi.(Resim5) 1883'te Fransız askeri mühendisleri Charles Renard ve Arthur Constantin Krebs, yönlendirilebilir, hidrojenle doldurulmuş bir zeplin olan La France'a güç sağlamak için piller ve bir elektrik motoru kullandılar.
Ancak pil teknolojisinin tam boyutlu uçaklara güç sağlayacak kadar gelişmesi için onlarca yıl geçmesi gerekecekti. 1970'lerde daha uzun ömürlü nikel-kadmiyum (NiCad) piller icat edildiğinde, elektrik motorlu ilk insanlı uçak uçmaya başladı. Ancak bu uçuşlar yalnızca 10 dakika sürebiliyordu.
İlk ticari elektrikli uçaklardan biri de, 1970'lerin sonlarında inşa edilen “Solar Challenger”dı. Bu uçakta, elektrik üretmek için güneş panelleri kullanıldı. 1980'lerde enerji yoğun lityum iyon piller icat edildi ve bu da elektrikli uçak geliştirmede yeniden canlanmaya yol açtı.
2015 ve 2016 yılları arasında Solar Impulse 2 güneş enerjisini kullanarak Dünya'nın etrafını dolaşmayı tamamladı. (Resim6) 'dan 2022'ye kadar olan sürede de, 1900'lerin başındaki havacılık döneminin rönesansına benzer şekilde, hem özel hem de hükümet destekli girişimlerle dünya çapında 300'den fazla EU projesi ve 200'e kadar EU girişimi gerçekleşti.[4]
4-Elektrikli Uçak Çeşitleri
Elektrikli havacılık endüstrisi, her biri benzersiz özelliklere ve yeteneklere sahip çeşitli uçak türleri geliştirmiştir.
1.Tamamen Elektrikli Uçaklar
Tamamen %100 elektrikli bir uçak; elektrik motorlarına güç sağlayan elektriği depolamak için pilleri kullanır. Piller bu uçak tipinin en kritik parçasıdır. Bu nedenle günümüzde de pillerin enerji yoğunluğunu, şarj oranını, güvenliğini ve ömrünü iyileştirmeye yönelik önemli araştırmalar devam etmektedir. Pipistrel’in Electro’su ve Liaoning Ruixiang’ın RX1E’si şu anda mevcut olan tamamen elektrikli uçakların örnekleridir.
B. Hibrit Elektrikli Uçaklar
Hibrit uçaklar ise güç üretmek için hem içten yanmalı motor hem de elektrik motorunu kullanır. Burada temel amaç, her iki teknolojinin avantajlarını buluşturarak zayıf yönlerini en aza indirmektir. Bu seçenek özellikle 20 ya da 100 kişilik bölgesel yolcu uçağı olmaya aday % 100 elektrikli yolcu uçaklarına geçiş için de bir ara çözüm olabilir. Geliştirilmekte olan hibrit elektrikli uçaklara da JetBlue ve Boeing tarafından desteklenen Zunum Aero, Airbus’ın E-Fan X ve Ampaire 337 örnek verebiliriz.
C. Güneş Enerjili Uçaklar
Güneş enerjisiyle çalışan uçaklar, güneş ışığını elektrik motorlarına güç sağlayan elektriğe dönüştürmek için fotovoltaik güneş panellerini kullanır. Güneş enerjisiyle çalışan uçaklar, çeşitli kısıtlamalara sahip oldukları için henüz geleneksel jet yakıtlı uçakların yerini alamamaktadır. Güneş enerjisiyle çalışan uçaklar jet yakıtlı uçaklardan çok daha yavaştır ve yalnızca sınırlı sayıda insan taşıyabilirler. Ayrıca, güneş enerjisiyle çalışan uçaklar hava koşullarına karşı çok hassastır ve uçmak için daha yetenekli bir pilot gerektirir.
Ancak, 2016 yılında tamamlanan, 14 ay süren ve bir damla sıvı yakıt olmadan havada 550 saat kalarak 43 000 km. katederek dünya turunu tamamlayan Solar Impulse 2, gelecekte güneş enerjili uçakların uygulanabilir ve geliştirilebilir olmasının da en güzel örneğidir.[5]
D. Turboelektrikli Uçaklar
Turboelektrik uçak sistemleri, uçuş sırasında itme enerjisi için pil kullanmaz, bunun yerine elektrik jeneratörlerini, güç çeviricileri ve bireysel dağıtılmış elektrikli fanları çalıştıran bireysel doğru akım (DC) motorları çalıştırmak için gaz türbinlerine güvenir. [6] NASA tarafından geliştirilmekte olan STARC-ABL. torboelektrik uçağını bu türe örnek olarak verebiliriz.
5-Elektrikli Uçakların Avantaj ve Dezavantajları
Elektrikli uçak girişimi Ampaire'e göre, elektrikli uçaklar fosil yakıtlı uçaklara kıyasla yakıt maliyetlerinde %90, bakım maliyetlerinde %50 azalma, kalkış ve inişlerde %66 daha sessiz ve egzoz borusu emisyonlarında %0 oranında azalma sağlayabilir.[7] Ayrıca, normal uçak motorlarının verimliliği %18-%23 iken elektrikli uçaklarda kullanılan elektrik motorlarının verimliliği %95’lerde olabiliyor.
"Elektrikle çalışmak yalnızca havacılığı daha sürdürülebilir kılmakla kalmıyor, aynı zamanda uçakların ürettiği gürültü kirliliğini ve karbon emisyonlarını da büyük ölçüde azaltıyor" Mogale Modisane, ENGIA mühendisi ve Birleşmiş Milletler Dünya Enerji Konseyi Temsilcisi [8]
Elektrikli uçakların aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok avantajı vardır:
·Azaltılmış karbon ayak izi: Elektrikli uçaklar, geleneksel motorlu uçaklara göre daha az karbon emisyonu üreterek havacılığın çevresel etkisinin azaltılmasına yardımcı olur.
·Daha düşük işletme maliyetleri: Elektrikli uçakların kullanımı, daha az bakım gerektirdiğinden ve pahalı jet yakıtı gerektirmediğinden, geleneksel motorlu uçaklara göre daha ucuzdur. Elektrikli uçaklar önemli maliyet tasarrufu potansiyeli sunuyor.
·Daha az gürültü: Elektrikli uçaklar, geleneksel motorlu uçaklardan daha sessizdir ve bu da onları kentsel alanlarda kullanım için ideal kılar.
·Daha yüksek verimlilik: Elektrikli uçaklar, yakıtın mekanik enerjiye dönüştürülmesi yoluyla enerji kaybetmediklerinden, geleneksel motorlu uçaklardan daha verimlidir. Ayrıca, elektrik motorları yüksek irtifada çalışmaktan dolayı da güç kaybı yaşamazlar.
·Daha güvenilir: Elektrikli uçaklar, mekanik arıza olasılığının azalması ve çarpışma durumunda patlama veya yangın riskinin azalması nedeniyle emniyetli uçuşları artırdıkları için çok daha güvenilirdir.
Çok avantajına rağmen elektrikli uçakların bazı dezavantajları da vardır:
·Sınırlı menzil: Elektrikli uçakların menzili, mevcut pillerin sınırlı enerji kapasitesi nedeniyle, tam yüklendiğinde genellikle tek şarjla yaklaşık 200 km. gibi sınırlı bir menzile sahiptir.
·Daha ağır piller: Havacılıkta ağırlık büyük önem taşıyor ve uçağın menzilini, dayanıklılığını, kalkış performansını ve durma hızını doğrudan etkiliyor. Batarya ağırlığıyla artan ağır uçakların daha sağlam bir gövdeyle inşa edilmesi gerekiyor. Uçağın kütlesine göre taşınabilecek yük miktarını maksimuma çıkarmak giderek zorlaşıyor. Ve piller boşaldıkça ağırlıklarında gözle görülür bir azalma olmuyor.
·Daha uzun şarj süreleri: Elektrikli uçakların şarj edilmesi, geleneksel motorlu uçakların yakıt ikmali yapmasından daha uzun sürer ve bu da onların ticari kullanım açısından pratikliğini sınırlayabilir.
·Daha yüksek ön maliyetler: Pillerin ve elektrik motorlarının yüksek maliyeti nedeniyle elektrikli uçakların satın alınması, benzer büyüklükteki geleneksel motorlu uçaklara göre daha pahalı olabilir.
Sonuç olarak; geleneksel havacılığa kıyasla elektrikli havacılığın birçok avantajının yanı sıra bazı dezavantajlarının da olduğunu aşikardır. Tüm bu bilgiler çerçevesinde elektrikli havacılığın geleneksel havacılığa göre artılarını ve eksilerini karşılaştıran bir tablo aşağıdadır:[9]
| Elektrikli Havacılık | Konvansiyonel Havacılık | |
| Artıları | Daha sessiz | Kanıtlanmış teknoloji |
| Daha verimli | Daha Uzun Menzil | |
| Daha Düşük Emisyonlar | Yerleşik Endüstri | |
| Daha Düşük İşletme Maliyetleri | Daha hızlı | |
| Eksileri | Sınırlı Aralık | Daha Yüksek Emisyonlar |
| Sınırlı Yük | Daha Yüksek İşletme Maliyetleri | |
| Sınırlı Altyapı | Daha gürültülü |
6-Elektrikli Uçakların Kullanım Alanları
Elektrikli uçakların aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok potansiyel uygulaması vardır:
·Hava taksileri: Hava taksileri, geleneksel taksilere veya araç paylaşımı hizmetlerine göre trafik sıkışıklığını ortadan kaldıran, sürdürülebilir bir alternatif sundukları için elektrikli uçaklar için büyüyen bir pazardır.
·Kargo taşımacılığı: Elektrikli uçaklar, özellikle geleneksel taşıma yöntemlerinin pratik olmadığı bölgelerde, kısa mesafelerde kargo taşımak için kullanılabilir.
·Bölgesel seyahat: Kısa uluslararası ve yurt içi uçuşlar da dahil olmak üzere bölgesel seyahatler için elektrikli uçaklar kullanılabilir
·Askeri uygulamalar: Elektrikli uçaklar, insanlı veya insansız hava araçları kullanılarak gözetleme ve keşif dahil olmak üzere askeri uygulamalar için kullanılabilir.
7-Elektrikli Uçakların Çevresel Etkileri
Havacılık, iklim değişikliğine neden olan toplam ısınma etkisinin yaklaşık %3-5'ini, 2019'da ise küresel insan kaynaklı CO2 emisyonlarının yaklaşık %2'sini oluşturuyor. 20 yıl önce uçaklarda 2 milyar yolcu vardı, bugün 4 milyar. Aynı hızla devam edersek Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü'nün (ICAO) tahminlerine göre 2050 yılına kadar 16 milyar insan uçacak ve uçaklardan kaynaklanan emisyonların hacminin üç katına çıkacağını tahmin ediliyor.
Elektrikli uçakların geliştirilmesinin arkasındaki temel itici güçlerden biri, karbon emisyonlarının azaltılması ve iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik acil ihtiyaçtır. Geleneksel uçaklar ağırlıklı olarak fosil yakıtlara bağımlıdır ve bu da jet yakıtının yüksek irtifalarda yakılmasının, karbondioksit, nitrojen oksit ve hidrokarbonlar gibi maddelerin üst atmosfere salınmasına neden olması ve bunların hepsinin ısıyı hapsetmesine ve küresel sıcaklıkların yükselmesine katkıda bulunur. sera gazı emisyonlarına ve hava kirliliğine katkıda bulunur.
Manchester Metropolitan Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, havacılığın iklim değişikliğine neden olan tüm insan faaliyetlerinin %3,5'inden sorumlu olduğunu öne sürüyor. Uluslararası Temiz Ulaşım Konseyi'ne göre de elektrikli uçaklar, geleneksel motorlu uçaklara göre %50-70 daha az ya da sıfır karbon emisyonu ürettikleri için daha temiz ve çevreci bir çözüm sunuyor. Ayrıca elektrikli tahrik sistemleri, geleneksel jet motorlarına göre çok daha sessiz olduğundan havalimanları ve uçuş yolları etrafındaki gürültü kirliliğini de azaltıyor. İşte bu nedenlerle; havacılık endüstrisi, geleneksel uçakların yarattığı çevresel zorlukların üstesinden gelmek için dikkatini elektrikli uçaklara çevirdi.
Ancak, Elektrikli Uçakların, pillerin ve elektrik motorlarının üretimi, çevresel etkileri olabilecek nadir toprak metallerinin kullanımını gerektirir. Ayrıca pilleri şarj etmek için kullanılan elektrik de yenilenemeyen kaynaklardan gelebilir ve bu durum da dolaylı çevresel etkilere neden olabilir.
8-Günümüzde Elektrikli Uçak Çalışmaları
Elektrikli uçak teknolojisindeki ilerlemeler, verimli ve güvenilir elektrikli tahrik sistemlerinin yolunu açmıştır. Hafif ancak güçlü elektrik motorları, yüksek kapasiteli pillerle bir araya gelerek elektrikli uçakların etkileyici performans seviyelerine ulaşmasını sağlar. Bu teknolojik gelişmeler, geleneksel ve elektrikli uçaklar arasındaki boşluğu yavaş yavaş kapatıyor ve sürdürülebilir havacılığı somut bir gerçekliğe dönüştürüyor.
2016'dan 2022'ye kadar geçen sürede, 1900'lerin başındaki havacılık rönesansı dönemine benzer şekilde, dünya çapında 300'den fazla Elektrikli Uçak projesi ve 200'e yakın Elektrikli Uçak girişimi olmuştur.[10]. Şu anda geliştirilmekte olan veya hâlihazırda faaliyette olan elektrikli uçakların birçok örneği bulunmaktadır:[11]
1.Diamond Aircraft'ın eDA40 Modeli-Elektrikli Eğitim Uçağının Geleceği
Avusturya'nın Diamond Aircraft şirketi; 2022 yılında sertifikalı DA40 platformunun türevi olan eDA40'ı piyasaya sürdü. Diamond Aircraft'ın eDA40'ı, elektrikli eğitim uçağı dünyasında devrim yaratmaya hazırlanıyor. Sektör lideri DA40 modelinin bir türevi olan eDA40, dört kişilik konforlu oturma imkanı sunuyor. 20 dakikadan kısa sürede şarj edilmesini sağlayan DC hızlı şarjlı ilk EASA/FAA (Avrupa Havacılık Güvenliği Ajansı/Federal Havacılık Ajansı) Part 23 sertifikalı elektrikli uçak olması bekleniyor.
Havaalanı etrafındaki turlar ve 90 dakikaya kadar sınırlı ülkeler arası uçuşlar için mükemmel bir eğitmen olacak şekilde tasarlanan eDA40 halihazırda uçtu ve 2024 yılına kadar sertifikalandırılacak. Daha yeşil bir uçuş eğitimi geleceği için eDA40 ile Lufthansa Aviation Training arasında işbirliği yapılıyor.
2.Pipistrel'den Velis Electro: İlk Tip Sertifikalı Elektrikli Eğitim Uçağı
2020 yılında piyasaya sürülen Pipistrel'in Velis Electro'su, tip sertifikalı ilk elektrikli uçaktır. Bu iki koltuklu araç, dünya çapında 30'dan fazla ülkede pilot eğitimi için onaylanan, elektrikli havacılıkta lider konumdadır. Gelecekteki konseptlerden farklı olarak, bu uçak halihazırda piyasada, her biri yaklaşık 215.000 dolar değerinde olan yaklaşık 100 adet satıldı.
Velis Electro, dünyanın Tip Sertifikası (EASA.A.573 TCDS) alan ilk elektrikle çalışan uçağıdır. 50dk.lık menziliÖncelikle pilot eğitimi için tasarlanan iki koltuklu uçak, teknolojik yenilikler ve maliyet verimliliği açısından oyunun kurallarını değiştiren bir uçaktır. Velis Electro ticari olarak çalıştırılabilir ve pilot eğitiminin yanı sıra diğer operasyonlar için de tamamen onaylıdır. Velis Electro, sessizliği sayesinde toplumların yaşam kalitesini olumsuz etkilemeden uçuş eğitimini kentsel alanlara çok daha yakın hale getirebiliyor.
Mart 2022'de Amerikan havacılık devi Textron, Pipistrel'i satın almayı kabul ederek onu Beechcraft, Cessna ve Hawker gibi prestijli özel havacılık markalarını içeren geniş portföyüne dahil etti. Textron'un en yeni iş segmenti Textron eAviation'ın bir parçası olarak Pipistrel artık daha fazla kaynağa, teknik ve düzenleyici uzmanlığa ve küresel bir uçak satış ve destek ağına erişime sahip oldu.
3.CityAirbus NextGen - Kentsel Hava Hareketliliğinde Devrim Yaratan Elektrikli Uçak
Airbus'un dikey kalkış ve iniş (eVTOL) prototipi olan CityAirbus NextGen, kentsel hava hareketliliğinde gelecekteki bir atılımın işareti olabilir. Önceki iki projeden (CityAirbus ve Vahana) edinilen deneyimden yararlanan Airbus, bu yeni nesil yinelemenin ilk uçuşunu 2023 yılı sonundan önce gerçekleştirmeyi ve 2025 yılına kadar tip sertifikasyonu ile hizmete girmeyi hedefliyor.
Otonom uçuş mantığıyla çalışan CityAirbus, 4 yolcu taşma kapasitesine ve 80 kilometre menzille saatte 120 kilometre hıza ulaşabiliyor. Tamamen elektrikli olacak olan araç, Sabit kanatlara, V şeklinde bir kuyruğa, sekiz adet elektrikle çalışan pervaneye ve sekiz adet 100 kW Siemens SP200D doğrudan tahrikli elektrik motoruna sahiptir.
Şehir içindeki görevleri için ses seviyesine dikkat edilen uçan araba CityAirbus, uçuş sırasında 65 desibel ve iniş sırasında 70 desibel altında sese sahiptir. Airbus’tan yapılan açılamaya göre CityAirbus NextGen için toplamda 242 uçuş ve yer testi yapıldı ve 1000 km’ye yakın uçuş gerçekleştirildi.
4.Bölgesel Hava Hareketliliği için Tasarlandı: Lilium Jet
Lilium Jet dünyasının ilk tamamen elektrikli, dikey kalkış ve iniş (eVTOL) jeti olacak. Münih merkezli girişimin ürettiği Lilium, dikey iniş ve kalkış yapabiliyor ve böylece şehir kullanımına daha uygun hale geliyor. Ayrıca Lilium hava taksi tamamen pilotsuz olarak uçabiliyor. Hava aracının ilk testi 2019 yılında yapıldı. Lilium, eVTOL'de EASA ve FAA ile ikili sertifikasyon arayan tek öncülerden biridir.
Jet tasarımını yaparken şirket olabildiğince sadelikten yana olmuştur. Bunun sebebi ise daha düşük üretim maliyetleri, daha düşük bakım maliyetleri, daha fazla güvenlik, daha fazla satın alınabilirlik, daha az ağırlık ve verimlilik sağlamasıdır. Jet 300 km/s azami hız ve 300 km menzile sahiptir. Bunu sağlayan ise sabit kanatlı tasarımıdır. Bu sayede piyasadaki bir çok rakibinden bu yönüyle ayrılıyor. Multicopter yapılı bir jet çok fazla enerji tüketirken Lilium sabit kanat tarafından üretilen asansöre güvenerek 2000 beygir gücün yaklaşık %10’unu bile kullanmamaktadır.
Uçuşta sıfır emisyon üretir ve uçak, sabit kanatlı uçak olarak sertifikalandırılır. Uçak motorlarında bulunan gürültüyü emmek amaçlı geliştirilen kanal sayesinde kalkış esnasında bir helikopterden 6 ya da 7 kat daha az ses çıkarmaktadır.
Havacılık sektörü Lilium Jet'in lansmanını sabırsızlıkla bekliyor. Özel jet operatörleri de dahil olmak üzere birçok kuruluş, Lilium'un elektrikli havacılık teknolojisine güvenerek, lansman öncesi siparişleri güvence altına aldı ve 645 uçaklık sağlam bir sipariş hattına katkıda bulundu . Örneğin Avrupa'nın önde gelen özel uçak operatörlerinden ASL Group, 6 adet Lilium Pioneer Edition Jet'in teslimatı için anlaşma imzaladı.
5.Alice by Eviation - Elektrikli Özel Havacılığın Geleceğini Şekillendirmek
"Dünyanın ilk tamamen elektrikli banliyö uçağı" Alice; ilk uçuşunu 27 Eylül 2022'de tamamlayarak, sıfır emisyonlu orta menzilli hava yolculuğu devrine dönüşümün önemli bir adımını attı. Eviation başkanı ve CEO'su Gregory Davis, "Bugün havacılığın bir sonraki çağına başlıyoruz; Alice'in unutulmaz ilk uçuşuyla gökyüzünü başarıyla elektriklendirdik" dedi. “İnsanlar artık ilk kez sabit kanatlı, tamamen elektrikli bir uçakta uygun fiyatlı, temiz ve sürdürülebilir havacılığın nasıl göründüğünü ve nasıl ses çıkardığını biliyor. Bu çığır açan dönüm noktası, sürdürülebilir hava yolculuğunda yeniliğe öncülük edecek ve gelecekte hem yolcu hem de kargo seyahatini şekillendirecek.”[12]
Eviation, Alice'in tip sertifikasyonu ile 2027'de hizmete girmesi için çalışıyor. Alice, dokuz yolcu kapasiteli banliyö, altı yolcu kapasiteli yönetici kabini ve eCargo versiyonu dahil olmak üzere üç farklı modelde sunuluyor. Alice; 481,52 km/saat maksimum çalışma hızı, 463 km. menzil ve 1134 kg. yük kapasitesi öngörüyor; bu potansiyel, olağanüstü 375 Wh/kg pil ile mümkün oluyor. Yükseltilebilir bir batarya sistemiyle Alice, gelecekte daha fazla iyileştirme yapılabileceğine işaret ederek, batarya teknolojisi geliştikçe menzilin artma potansiyeline işaret ediyor.
Elektrikli havacılık endüstrisi, Mayıs 2023 itibarıyla 4 milyar ABD dolarını aşan siparişlerle bu elektrikli jetin piyasaya sürülmesini heyecanla bekliyordu. Bu coşkulu yanıt, Alice'in tüm havacılık endüstrisinde devrim yaratma potansiyelinin bir kanıtıdır. Örneğin DHL'in 2027 yılında 12 adet Alice e-kargo uçağı teslim alması planlanıyor .
6.SolarStratos - Güneş Enerjisinin Potansiyelini Keşfeden Elektrikli Uçak
SolarStratos, stratosfere çıkabilen ve tamamen güneş enerjisiyle çalışan bir elektrikli uçak inşa etme yönünde cesur bir girişime öncülük ediyor. SolarStratos, teknolojik yeniliklerin ötesinde, yakın zamana kadar akıl almaz görünen kavram ve projelerin, özellikle teknolojik açıdan henüz emekleme aşamasında olan günümüz teknolojileri sayesinde artık mümkün olduğunu veya yeniden mümkün hale geldiğini göstererek yenilenebilir enerjileri teşvik etmeyi amaçlamaktadır. elektrik-güneş havacılığı.
Calin Gologan ve Alman Elektra Solar GmbH şirketi tarafından tasarlanan uçak, sıfır emisyonlu tahrik gücüyle üst atmosferi keşfetme görevine çıkıyor. Projenin lansmanından bu yana elektrikli uçak 68 uçuş gerçekleştirdi. Gelecekte planlanan görev, altı saatlik bir yolculuğu öngörüyor; üç saat uzayın eşiğine yükseliş, kozmosta 15 dakikalık kısa bir keşif ve üç saatlik Dünya'ya iniş.
Kurucu Raphaël Domjan, projeyi İsviçre'nin İklim Yasası ile uyumlu hale getiriyor ve ülkenin 2050 yılına kadar iklim nötrlüğüne ulaşma hedefine destek verdiğini ifade ediyor.
9-Elektrikli Uçakların Geleceği
Elektrikli havacılık, havacılık endüstrisinin geleceğinde de devrim yaratma potansiyeline sahip bir gelişme alanıdır. Pek çok şirketin teknolojiye yatırım yapması ve yeni özel ve ticari uçaklar geliştirmesi nedeniyle elektrikli uçakların geleceği parlak görünüyor. Pil teknolojisi geliştikçe elektrikli uçakların menzili artacak ve bu da onları ticari kullanım için daha pratik hale getirecek. Ayrıca, daha fazla yerel ve uluslararası havaalanı ve altyapı elektrikli havacılığı destekleyecek şekilde uyarlandıkça sektör büyümeye devam edecek.
Elektrikli havacılıktaki önemli gelişmelerden biri, şehir içinde yolcu taşımak için elektrikli hava taksilerinin kullanılması anlamına gelen kentsel hava hareketliliğinin artmasıdır. Önümüzdeki yıllarda elektrikli uçaklar için önemli bir pazar haline gelmesi beklenen bu alana Uber, Lilium ve Joby Aviation gibi şirketler yoğun yatırım yapıyor.
Mevcut pil teknolojisi uzun mesafeli elektrikli uçakların menzilini sınırlarken, araştırmacılar elektrikli uçakların daha uzun mesafeler kat etmesine olanak tanıyacak yeni pil kimyalarını ve teknolojilerini araştırıyorlar. Ayrıca, daha uzun menzil ve daha hızlı yakıt ikmali süreleri sundukları için pillere alternatif olarak hidrojen yakıt hücreleri gibi fosil olmayan diğer yakıt çözümlerini de araştırıyorlar.
Elektrikli havacılığın geleceği, azaltılmış karbon emisyonları, daha düşük işletme maliyetleri ve azaltılmış gürültü potansiyeli ile parlak görünüyor. Sektör gelişmeye devam ettikçe, özellikle hava taksi, yerel seyahat ve kargo taşımacılığı pazarlarında daha fazla elektrikli uçağın faaliyette olduğunu görmeyi bekleyebiliriz.
[1] “ Elektrikli uçaklar havacılıkta üçüncü bir devrimi tetikleyebilir mi? ”
[2] https://climate.nasa.gov/news/2482/electric-airplanes-batteries-included/
[3] https://www.greenmatters.com/p/electric-aviation-company
[4] https://www.techbriefs.com/component/content/article/tb/pub/features/articles/46658
[5] https://www.smithsonianmag.com/innovation/inside-first-solar-powered-flight-around-world-180968000/
[6] https://nap.nationalacademies.org/read/23490/chapter/7
[7] https://www.toptal.com/finance/market-research-analysts/electric-airplanes
[8] https://builtin.com/transportation-tech/electric-plane
[9] https://www.twi-global.com/technical-knowledge/faqs/what-is-an-electric-airplane
[10] https://www.techbriefs.com/component/content/article/tb/pub/features/articles/46658
[11] https://www.lunajets.com/en/jet-advices/electric-planes-future-sustainable-aviation
[12] https://www.aero-mag.com/alice-all-electric-aircraft-first-flight-30092022